TTTS – Sindrom me?ublizana?ke transfuzije (en. Twin to twin transfusion syndrome)
Sindrom me?ublizana?ke transfuzije (TTTS) - je ozbiljna komplikacija koja se javlja pri vi?eplodnoj jednojaj?anoj trudno?i u kojoj plodovi imaju jednu zajedni?ku posteljicu. Ovaj sindrom izaziva disproporciju u krvotoku blizanaca. TTTS se javlja u oko 15% svih monozigotnih (jednojaj?anih) vi?eplodnih trudno?a.
Bez lije?enja, bolest je vezana sa povi?enim rizikom smrtnosti (oko 80 %) i invalidnosti plodova.
Zahvaljuju?i zajedni?koj posteljici, krvotoci plodova mogu da se pove?u. Uprkos ?injenici da svaki plod koristi svoj dio placente, na njoj mogu da se pojave abnormalni krvni sudovi (anastomoze ) koji ?e povezati krvotoke, te ?e krv preko njih preticati od jednog ploda do drugog izazivaju?i tako disproporciju u obimu krvi. U zavisnosti od pravca kretanja krvi, jedan od plodova postaje "davalac" a drugi "primalac".
Kod pojave TTTS-a, glavnu ulogu igraju "duboke" arteriovenske anastomoze, koje se ne nalaze na povr?ini ve? dublje u posteljici, posle toga kada povr?inski krvni sudovi "zarone" u dubinu posteljice.
Oticanje krvi od "davaoca" umanjuje njegov ukupan obim cirkuliraju?e krvi, dovodi do hipoksije tkiva, intrauterinog zastoj rasta, smanjene proizvodnje urina koja je vezana sa o?te?enjem bubrega i kao posljedica toga dolazi do – oligohidramniona tj. manjka plodove vode koje ometa normalno sazrijevanje plu?a. Volumen krvi "primaoca" se naglo pove?ava, ?to pove?ava optere?enje na srce i bubrege, i rezultira uvecanjem obima plodove vode (plihidramnion) i zastojem u radu srca.
Pri pojavi TTTS-a do 26. nedelje plodovi uglavnom stradaju ili se radjaju sa ozbiljnim zdravstvenim problemima ukoliko se ne pristupi adekvatnom lije?enju. U slu?aju pojave sindroma posle 26. nedelje trudno?e plodovi uglavnom pre?ivljavaju i imaju velike ?anse da izbjegnu invalidnost.
TTTS se dijeli na 5 faza (Quintero et al., Staging of twin-twin transfusion syndrome. JPerinatol. 1999;19(8 Pt 1):550-5):
1. U prvoj fazi kod "primaoca" se pojavljuje vi?ak plodove vode (polihidramnion), a kod "davaoca" manjak plodove vode (oligohidramnion);
2. U slede?oj, drugoj, fazi bolesti otsustvuje punjenje mokra?nog mjehura kod "davaoca";
3. U tre?oj fazi TTTS-a dolazi do kardiovaskularnih promjena koje se mogu jasno uo?iti po patolo?kom nalazu doplera pup?ane arterije i venskog protoka;
4. U ?etvrtoj fazi se razvija fetalni hidrops (akumulacija te?nosti u tjelesnim ?upljinama);
5. Petu fazu karakteri?e intrauterina smrt ploda.
Patogenim znacima te?kog oblika TTTS-a slu?i: prisustvo velike mokra?ne be?ike i polihidramniona kod ploda "primaoca" u pore?enju sa izra?enim manjkom plodove vode i "otsustvom" mokra?ne be?ike kod ploda "davaoca", kod koga je tako?e karakteristi?no smanjenje pokreta zbog manjka plodove vode.
U toku mnogih godina radilo se na istra?ivanjima efektivnosti razli?itih tipova lije?enja. Ni jedna iz predlo?enih terapijskih metoda (strogo le?anje, proteinski kokteli, aspirin i sl.) nije dala statisti?ki zna?ajne rezultate. Zbog toga se razmatraju isklju?ivo hirur?ke intervencije .
Otsustvo lije?enja, dovodi do prakti?no 100 % - tne smrtnosti jednog ili oba ploda. Izuzetak su oni retki slu?ajevi koji se nalaze na prvoj fazi TTTS-a posle 22. nedelje trudno?e (kod njih je smrtnost procentualno ne?to ni?a).